dinsdag 1 april 2008

Na een antibioticum, een recept voor een probioticum. In Nederland is dat ongebruikelijk.


Probiotica, ofwel bacteriën voor een goede gezondheid, zijn nog onbekend bij het grote publiek, maar binnen tien jaar is de markt honderden miljoenen euro's groot.

Wie in Duitsland, Zwitserland of Oostenrijk antibioticum moet slikken, krijgt doorgaans voor ná de kuur een recept voor een probioticum. In Nederland is dat ongebruikelijk. Waarom ook, meent de doorsnee arts -antibiotica hebben al vele mensen het leven gered en van langdurig slikken word je zeker niet slechter.

'De negatieve effecten van antibiotica op de gezondheid worden enorm onderschat', zegt Pieter Pekelharing, directeur-eigenaar van probioticaproducent Winclove in Amsterdam.

'De populariteit van antibiotica is begrijpelijk want er waren vroeger vele dodelijke infectieziektes en dat leek na de uitvinding van de antibiotica definitief voorbij. Minder bekend is dat iemand door een antiobioticakuur zomaar een factor tien tot honderd aan gewenste bacteriën kwijtraakt.'

'Een forse verzwakking is het gevolg, want het lichaam heeft zeker een duizendtal verschillende soorten bacteriën nodig. Wie die goeddeels kwijt is, merkt dat aan verminderde eetlust, een slechte of overmatige stoelgang en vermoeidheid. Bovendien blijkt dat de ruimte die ontstaat door het doden van "goede'' bacteriën, ingenomen kan worden door een overgroei van "slechte" bacteriën. Daarom zijn wij met Winclove bacteriën gaan zoeken waarmee tekorten aan gewenste bacteriën in de darmen kunnen worden aangevuld, probiotica , noemen we dat.'

Pieter Pekelharing werd pakweg vijftien jaar geleden nog 'van de stoep geschopt' met zijn kruistocht voor probiotica . 'Ik kwam bij academische ziekenhuizen en universiteiten vaak niet eens binnen. Er was nul belangstelling of begrip voor het feit dat de darmflora de basis vormt van onze gezondheid. We waren volstrekt alternatief, alle deuren bleven dicht.'

Winclove in Amsterdam-Noord behaalt inmiddels met circa dertig werknemers ongeveer euro 5 mln omzet en groeit 25% tot 50% per jaar. Het bedrijf bedient met probiotica die het in eigen beheer vervaardigt een vijftigtal producenten van voedingsupplementen in de zakelijke markt. Winclove mikt op het hoogste marktsegment met 'designprobiotica', dat wil zeggen toegesneden op het voorkomen van bepaalde ziektes.

De groei van Winclove weerspiegelt volgens Pekelharing de onderhand positieve grondhouding ten aanzien van probiotica . 'Een kleine voorhoede van wetenschappers ziet het belang van een gezonde darmflora. Ter illustratie: Winclove doet nu onderzoek in vrijwel alle academische ziekenhuizen.'

Pekelharing refereert aan onderzoeken naar de effecten van probiotica op tandplak, op besmettingen met ziekenhuisbacteriën, op het gebruik na een antibioticakuur, op kinderen met allergieën of op ernstige constipatie.

De veranderde houding ten aanzien van probiotica komt, behalve door voortschrijdend inzicht, ook doordat de resistentie tegen veel antibiotica toeneemt én doordat de farma-industrie met antibiotica op dood spoor zit. De grote farmabedrijven hebben jarenlang geprofiteerd van een chemische benadering van ziektekiemen door moleculen met een bepaalde werking op te sporen en die voor bepaalde ziektes in te zetten. Die tak van business lijkt onderhand te zijn afgegraasd doordat nieuwe moleculen 'op' zijn.

Pekelharing: 'Medici en voedingsdeskundigen beginnen al met al te wennen aan het idee dat de darmflora de basis vormt van onze gezondheid. Er is nog veel wat we niet weten, maar inmiddels zijn de volgende feiten wel erkend: het aantal genen in de darmflora is veel groter dan in het menselijk lichaam zélf. Er zijn honderd keer meer bacteriecellen in onze darmen dan eigen cellen in het lichaam. We hebben net zo veel zenuwcellen in de darmwand als in onze hersenen. De dunne darm heeft een oppervlakte gelijk aan die van een tennisbaan.'

'Met 37 graden, veel vocht en voedingsmiddelen is alles aanwezig voor een biologische ramp. Dat die er niet komt, is te danken aan een subtiel biologisch evenwicht waarop je erg zuinig moet zijn. Als je daar een probleem hebt, gaat het fout in het functioneren van je héle lichaam. Good-feeling begint dus met een gezonde darmflora.'

Volgens Pekelharing gaat de positieve werking van probiotica waarschijnlijk zelfs zo ver, dat de bacteriën een preventieve werking tegen kanker vormen.

'Bacteriën zetten in onze darmen voedingsmiddelen om in stoffen zodat die door de darmwand heen in het lichaam kunnen komen. Bij dat proces scheiden ze vetzuren uit en ontstaan sommige vitamines B en K en ook de stof glutathion. Die stof bevindt zich in het lichaam en heeft als taak om lichaamscellen, zodra ze aan het eind van hun functionele cyclus zijn, in apoptose te laten gaan, dat wil zeggen, een natuurlijke dood te laten sterven. Een cel zonder apoptose blijft zich maar vernieuwen en vermeerderen en kan dan een kankercel worden. Het lijkt dus niet overdreven te vermoeden dat een gezonde darmflora een natuurlijke barrière vormt tegen het ontstaan van kanker. Er zijn meer van dergelijke mechanismen. Ik noem deze omdat in een lopend onderzoek met een academisch ziekenhuis in Zweden zojuist is aangetoond dat een van onze producten de eigen aanmaak van glutathion bevordert.'

Hoezo 'gewenste' bacteriën?

Probiotica zijn 'gewenste' bacteriën waarvan het lichaam er steeds minder heeft. Nog geen halve eeuw geleden zaten veel voedingsmiddelen vol bacteriën. Door de manier van grootschalig verbouwen, opslaan en bewerken, om de producten lang houdbaar te maken, zijn de meeste bacteriën uit het voedsel verdwenen. De oude bewaartechnieken van bijvoorbeeld zuurkool en yoghurt, die vol zaten met 'goede' bacteriën, zijn immers uit zwang geraakt. We eten nog wel yoghurts en er zijn steeds meer supermarktproducten zoals Actimel en Vifit, maar die worden gemaakt van gepasteuriseerde melk die overal in Europa met hetzelfde beperkte aantal van vijf bacteriën wordt aangeënt.

Wat nog rest aan 'gewenste' bacteriën verdwijnt door de magnetron en de variatie in de darm wordt ook nog eens door antibioticakuren getroffen.

Pekelharing: 'Ons voedsel is, met andere woorden, onderhand bijna steriel. Om werkelijk gezond te zijn is een 1 met 14 nullen van een rijke schakering aan bacteriën in de darm nodig. Die moeten op de een of andere manier via de mond naar binnen omdat de darm tijdens de geboorte nog steriel is.'

bron: Het Financieele Dagblad Henk Engelenburg

1 opmerking:

Unknown zei

In Nederland zijn we helaas nog niet zover............hier wordt je volgeduwd met antibiotica en zo hou je IBD langdurig in de hand. Probiotica op doktersrecept zou GEWELDIG zijn .